Παρασκευή 14 Αυγούστου 2009

ΤΑ ΑΝΗΛΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ μέρος δεύτερο. SPF


Όπως αναφέραμε στην προηγούμενη ανάρτηση, παρ' όλο που θεωρείται δεδομένο ότι τα αντηλικά προστατεύουν από το μελάνωμα, κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής.
Σύμφωνα με το επικρατόν δόγμα, για να σωθούμε από το μελάνωμα, πρέπει να διαλέγουμε ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας SPF . Και όμως, το μόνο από το οποίο μπορεί να μας σώσει ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη SPF είναι οι σχετικά άκακοι ακανθοκυταρικοί και βασικοκυτταρικοί καρκίνοι (από τους οποίους κινδυνεύουν κυρίως οι αγρότες και όχι οι παραθεριστές του τριημέρου) και το ηλιακό έγκαυμα. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεως, δεν ισχυριζόμαστε ότι τα αντηλιακά είναι άχρηστα. Στο μέτρο που μας βοηθάν να αποφύγουμε τα καψίματα και τα …γιαούρτια είναι χρήσιμα (αν και αυτό θα το αμφισβητήσουμε λίγο παρακάτω), αλλά μέχρις εκεί. Τα αντηλιακά δεν σώζουν από το μελάνωμα, για ένα πολύ απλό λόγο: o δείκτης SPF, με βάση τον οποίον αξιολογούνται είναι δείκτης προστασίας από τις ακτίνες UVB και ουδόλως έχει να κάνει με τη προστασία από τις ακτίνες που κυρίως προκαλούν το μελάνωμα, τις UVA. Η ακτινοβολία UVA δεν πλήττει άμεσα το DNA των μελανοκυττάρων, αλλά δρα έμμεσα, μέσω παραγωγής λίαν δραστικών, οξειδωτικών και καταστρεπτικών ουσιών που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες. Η οξειδωτική αυτή δράση της UVA σχετίζεται με την πρόκληση μελανώματος. Υπό το βάρος αυτών των επιστημονικών ευρημάτων οι παρασκευαστές αντηλικών άρχισαν, τελευταίως, να προσθέτουν στα προϊόντα τους και φίλτρα κατά των ακτίνων UVA. Το πρόβλημα όμως παραμένει επειδή ο κόσμος συνεχίζει να επιλέγει με βάση τον SPF, αλλά και επειδή ακόμα δεν έχει βρεθεί ένας αποτελεσματικός τρόπος μέτρησης και τυποποίησης της αντιUVA προστασίας (όπως ο SPF για την UVB).
To 2003 η Rachel Haywood και οι συνεργάτες της από το Gray Cancer Institute από το Mount Vermon Hospital της Αγγλίας μέτρησαν την αντικειμενική βιολογική προστασία που παρέχουν τα UVA φίλτρα των αντηλιακών: τον σχηματισμό των ελευθέρων ριζών στο δέρμα (μηχανισμός πρόκλησης μελανώματος).
Βρήκαν ότι ένα αντηλιακό με SPF 30 (άψογη αντιεγκαυματική προστασία) και μέγιστη αντι UVA προστασία δεν μπορεί παρά να έχει -στην καλύτερη περίπτωση- έναν free radical protection factor 2! Δηλαδή ενώ νοιώθεις προστατευμένος (δεν καίγεσαι), είσαι τίγκα στις ελεύθερες ρίζες, δηλαδή έχεις minimal αντιμελανωματική προστασία. Όχι μόνο αυτό, αλλά οι εκτιθέμενοι στον ήλιο, επειδή φοράν αντηλιακό υψηλού SPF δε νοιώθουν ότι καίγονται με αποτέλεσμα να εκτίθενται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τόσο μεγάλο, που τα φίλτρα κατά των UVA που περιέχουν τα αντηλικά να μην μπορούν πλέον να προστατεύσουν κατά του μελανώματος.
Με άλλα λόγια υπάρχει μεγάλη βιολογική αναντιστοιχία ανάμεσα στους δείκτες προστασίας από UVB και UVA, η οποία δημιουργεί πλαστή αίσθηση προστασίας.

Για να δώσουμε ένα παράδειγμα: ένας λουόμενος που χρησιμοποιεί αντηλιακό με SPF 30 μπορεί να καθήσει στον ήλιο 30 φορές περισσότερο χρόνο από έναν συνλουόμενό του που δεν φορά αντηλιακό, χωρίς να πάθει έγκαυμα. Επειδή όμως δε νοιώθει ότι καίγεται παραμένει εκτεθειμένος και στις UVA ακτίνες του ήλιου για μεγάλο χρονικό διάστημα και έτσι αυξάνει τις πιθανότητες του να πάθει μελάνωμα! Αντίθετα, ο συνλουόμενός του που δε χρησιμοποιεί αντηλιακό νοιώθει αμέσως το κάψιμο του ήλιου (δε μιλάμε για κάφρους αναίσθητους. Αναφερόμαστε σε λογικούς ανθρώπους!) και απομακρύνεται αναζητώντας σκιά.

Όπως λένε και οι ίδιοι οι επιστήμονες:
The results suggest that sunscreen users are little protected against UVA
free-radical production and the damaging e¡ects of UVA. In particular,
as the existing sunscreen SPF provides a measure of the
protection principally against UVB-induced erythema, users of
high factor sunscreens may have an artificial sense of security that
they are protected similarly against UVA. Thus, as already suggested
by Autier et al (1995), use of high factor sunscreens may
paradoxically be associated with increased skin cancer risk.


Χαρακτηριστικό της υποκρισίας είναι ότι το 2003, μία μεγάλη αλυσίδα φαρμακείων της Αγγλίας σταμάτησε να διαθέτει στο κοινό αντηλιακά με SPF μικρότερο του 15 επειδή το θεώρησε «κοινωνικά ανήθικο». Guardian, 15 July 2003 Και όμως. Τα δάκρυα των φαρμακοποιών είναι κροκοδείλια, υπαγορευόμενα από στρατηγικές που χρησιμοποιούν τον τρόμο και την ηθικολογία με απώτερο σκοπό την αύξηση της πώλησης αντηλιακών. Σε όλους τους επιστημονικούς κύκλους ήταν γνωστό ότι τα αντηλιακά -ανεξαρτήτως SPF- δεν προστάτευαν από το μελάνωμα, ενώ υπήρχαν και κάποιες αιτιάσεις περί συσχέτισης της χρήσης τους με πρόκληση μελανώματος, οι οποίες είχαν θεωρηθεί υπερβολικές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου